ผมร่วงศีรษะล้านเป็นปัญหาสุขภาพอย่างหนึ่งที่พบได้เป็นประจำ แม้ว่าจะไม่ใช่ปัญหาร้ายแรงหรือเป็นอันตรายแก่ชีวิต แต่เป็นปัญหาที่กระทบต่อรูปลักษณ์บุคลิกภาพ จึงมักสร้างความกังวลใจให้แก่ผู้ที่มีปัญหานี้แทบทุกคน โดยเฉพาะผู้ที่เป็น”บุคคลสาธารณะ”
ผมร่วงและศีรษะล้านเป็นภาวะที่เกิดไปพร้อมกัน เพราะว่า เมื่อเกิดผมร่วงมากๆ ก็จะต้องเกิดศีรษะล้านตามมาอย่างแน่นอน
ลักษณะของผมร่วงมีได้หลายแบบ อาทิเช่น ผมร่วงเป็นกระจุกหรือเป็นหย่อม ผมร่วงเป็นผืนบริเวณกว้าง และผมร่วงแบบทั่วทั้งศีรษะเป็นต้น
สาเหตุที่ทำให้ผมร่วงนั้น ก็มีได้หลายอย่างเช่นกัน ได้แก่ การติดเชื้อบริเวณหนังศีรษะ ,การแพ้สารเคมีหรือยาบางอย่าง, ความผันผวนของฮอร์โมน, ภาวะเครียดและกรรมพันธุ์ เป็นต้น
วิธีการรักษาผมร่วงศีรษะล้าน มีมากมายหลากหลาย เช่น การใช้ยา ซึ่งมีทั้งแบบทา,รับประทานและฉีด อาหารเสริมบำรุง สมุนไพร แชมพูสระผมบำรุงเส้นผมต่างๆ ตลอดจน การผ่าตัดศัลยกรรมตกแต่ง เป็นต้น
การฝังเข็มเป็นวิธีการรักษาผมร่วงศีรษะล้านอย่างหนึ่งที่ได้ผล ซึ่งมีการกล่าวถึงในตำราแพทย์แผนจีนมาตั้งแต่สมัยโบราณ ตามทัศนะแพทย์จีน ผิวพรรณเส้นผมเป็น “กระจกสะท้อน” สุขภาพภายในร่างกายของคนเรา ดังนั้น ในการฝังเข็มรักษาผมร่วง ศีรษะล้าน แพทย์จะต้องเน้นไปที่การปรับสมดุลการทำงานของอวัยวะระบบต่างๆของร่างกายร่วมไปด้วยกับการรักษาเส้นผม
วิธีการรักษาผมร่วงด้วยเวชกรรมฝังเข็มแผนใหม่
ในการฝังเข็มเพื่อหยุดผมร่วงนั้น แพทย์จะใช้เข็มเล็กๆปักตามจุดบริเวณศีรษะและแขนขา หรือลำตัว จากนั้นกระตุ้นด้วยกระแสไฟฟ้า นานครั้งละ 20-30 นาที โดยทั่วไปแล้ว จะกระตุ้นสัปดาห์ละ 2 ครั้ง ติดต่อกันประมาณ 2-4 สัปดาห์ มักจะสามารถเห็นผลได้แล้ว ในบางราย อาจมีการใช้เข็มผิวหนังเคาะกระตุ้นจุดร่วมด้วย
การฝังเข็มรักษาผมร่วงนั้น มักได้ผลค่อนข้างดีและเห็นผลได้เร็ว โดยเฉพาะในรายที่เส้นผม กำลังเริ่มร่วงมากๆ โดยทั่วไปเมื่อรักษาไปได้ประมาณ 2 สัปดาห์ เส้นผมมักจะหยุดร่วงหรือร่วงน้อยลงให้เห็นได้ชัดเจน นอกจากนี้แล้ว จะสังเกตเห็นได้ว่า เส้นผมที่ยังไม่ร่วง ซึ่งมักมีลักษณะลีบบาง เอนราบอยู่กับผิวหนัง จะมีขนาดเส้นผมใหญ่หยาบขึ้นและตั้งฟูขึ้นมา หลังจากนั้น ต่อมาในสัปดาห์ที่ 3-4 สามารถจะเห็นผมอ่อนๆงอกแทรกขึ้นมา หำให้เห็นศีรษะที่ดูบางกลับหนาดกขึ้น
ผู้ป่วยที่มีผมร่วงศีรษะล้านในลักษณะที่เกิดขึ้นเป็นหย่อมๆ ซึ่งมีชื่อทางการแพทย์เรียกว่า Alopecia areata นั้น สามารถใช้การฝังเข็มรักษาได้เช่นกัน ซึ่งมักจะได้ผลตอบสนองต่อการรักษาค่อนข้างดีทีเดียว โดยเฉพาะในรายที่เพิ่งเป็นมาไม่นาน
ส่วนในรายที่ผมร่วงมาแล้วเป็นเวลานาน จนรากผมฝ่อเสื่อม มองไม่เห็นรูรากผม แต่ยังมีต่อมไขมันทำงานอยู่ ทำให้เห็นหนังศีรษะมีลักษณะเลี่ยนมัน โอกาสที่จะกระตุ้นให้มีเส้นผมงอกยาวขึ้นมาใหม่เหมือนเดิมนั้นค่อนข้างจะยาก มักได้เพียงแค่เส้นผมอ่อนๆเท่านั้น
ดังนั้น การรักษาแต่เนิ่นๆจึงเป็นสิ่งสำคัญ
ข้อควรระวังในระหว่างการรักษา
1) พยายามถะนุถนอมเส้นผมที่ยังไม่ร่วงให้ดี เช่น หวีผมเบาๆ ลดการสระผม งดการขยี้หรือสางผมโดยไม่จำเป็น เพื่อป้องกันมิให้เส้นผมที่อ่อนแอหลุดร่วงไป
2) พักผ่อนให้เพียงพอ หลีกเลี่ยงภาวะเครียด หมั่นออกกำลังกาย
3) งดสูบบุหรี่ งดดื่มแอลกอฮอล์ รับประทานอาหารที่เป็นประโยชน์ต่อสุขภาพ
ผู้ป่วยผมร่วงบริเวณกระหม่อมมา 3 เดือนก่อนการฝังเข็ม
หลังการฝังเข็ม 2 สัปดาห์ ผมหยุดร่วง ทำให้เส้นผมหนาแน่นขึ้น
ผู้ป่วยผมร่วงเป็นวงกลางศีรษะมา 3 สัปดาห์ก่อนการฝังเข็ม
7 เดือนหลังการฝังเข็ม ผมงอกเต็มเป็นปกติ
ผู้ป่วยผมร่วงเป็นวงกลมบริเวณท้ายทอยมา 2 สัปดาห์ก่อนการฝังเข็ม
หลังรักษา 2 สัปดาห์ เริ่มมีเส้นผมใหม่งอกขึ้นมาตามบริเวณขอบ เป็นเส้นสั้นบางๆ เมื่อครบการรักษา 2 เดือน ผมงอกขึ้นมาเกือบเต็ม จึงหยุดการรักษา
เมื่อติดตามผลหลังหยุดการรักษาไปอีก 2 เดือน พบว่า มีเส้นผมยาวขึ้นมาได้เป็นปกติ