ความหมายของการฝังเข็มเสริมสุขภาพ
แพทย์จีนในสมัยโบราณให้ความสำคัญต่อการเสริมสร้างสุขภาพของร่างกายเพื่อป้องกันโรคเป็นอย่างยิ่ง ในตำราการแพทย์ฝังเข็มแผนจีนมีคำกล่าวว่า "รักษาก่อนเป็นโรค" นั่นคือ การฝังเข็มไม่เพียงแต่ใช้รักษาโรคต่างๆได้มากมายเท่านั้น แต่ยังสามารถนำเอามาเสริมสุขภาพเพื่อป้องกันการเกิดโรคได้อีกด้วย ดังนั้น มิใช่ว่าจะต้องเจ็บป่วยเสียก่อนแล้วจึงค่อยมาฝังเข็มรักษา คนที่มีสุขภาพปกติก็สามารถมาฝังเข็มได้
ตัวอย่างของการฝังเข็มเพื่อเสริมสุขภาพป้องกันโรค มีการทดลองทั้งในคนและในสัตว์ทดลองยืนยันมากมาย เช่น
- ผู้ป่วยที่ใช้การฝังเข็มระงับความเจ็บปวดในการผ่าตัดนั้น แพทย์จะฝังเข็มและกระตุ้นนำก่อนประมาณ 30 นาที จากนั้นแพทย์จึงลงมีดกรีดผิวหนัง การฝังเข็มก่อนการผ่าตัดจะลดความเจ็บปวดที่จะเกิดขึ้นได้ นอกจากนี้ อัตราการติดเชื้อหลังการผ่าตัดจะน้อยลง อัตราการหายของแผลผ่าตัดและการฟื้นตัวของผู้ป่วยจะดีกว่า ทั้งนี้เป็นเพราะ การฝังเข็มทำให้ผู้ป่วยทนต่อความเจ็บปวดได้มากขึ้นและมีภูมิต้านทานสูงขึ้น
- ในการทดลองเอาคลิปหนีบหลอดเลือดหัวใจของหนูทดลอง เพื่อทำให้เกิดภาวะกล้ามเนื้อหัวใจตายจากการขาดเลือดมาหล่อเลี้ยงนั้น พบว่ากลุ่มหนูที่ได้รับการฝังเข็มกระตุ้นนำก่อนทำการทดลอง จะเกิดกล้ามเนื้อหัวใจตายน้อยกว่ากลุ่มหนูที่ไม่ได้ฝังเข็ม ซึ่งแสดงว่า การฝังเข็มทำให้กล้ามเนื้อหัวใจมีความทนต่อภาวะขาดเลือดได้ดีขึ้น
- เมื่อฝังเข็มกระตุ้นหนูทดลองล่วงหน้าประมาณ 30 นาที พบว่าหนูทดลองจะสามารถมีพละกำลัง วิ่งปั่นล้อได้นานขึ้นกว่าเดิม
กลไกของการเสริมสุขภาพด้วยการฝังเข็ม
การเสริมสร้างสุขภาพด้วยการฝังเข็มนั้น อาศัยฤทธิ์ของการฝังเข็มที่เกิดจากการกระตุ้นจุดบริเวณศีรษะ,ลำตัวและแขนขา ประมวลเข้าด้วยกัน โดยมีฤทธิ์สำคัญๆดังต่อไปนี้
1)กระตุ้นการทำงานของสมองและระบบประสาท
2)ปรับการทำงานของอวัยวะต่างๆภายในร่างกาย
3)กระตุ้นระบบไหลเวียนโลหิตทั้งเฉพาะส่วนและทั่วทั้งร่างกาย
4)กระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย
5)กระตุ้นระบบต้านความเจ็บปวดของร่างกาย
การออกฤทธิ์ของการฝังเข็มมีลักษณะพิเศษคือ มีลักษณะ"หลายมิติ" จึงมีฤทธิ์เสริมสุขภาพครอบคลุมอวัยวะและระบบต่างๆของร่างกายได้กว้างขวางตั้งแต่ศีรษะจนถึงเท้า
วิธีการฝังเข็มเสริมสุขภาพ
ในการฝังเข็มตามแบบเวชกรรมฝังเข็มแผนใหม่ แพทย์จะใช้เข็มเล็กๆ ปักตามจุดฝังเข็มบนร่างกาย ซึ่งจะประกอบด้วยจุดฝังเข็มบริเวณศีรษะ,ลำตัวและแขนขา เพื่อให้เกิดฤทธิ์เสริมสุขภาพดังกล่าวข้างต้น หลังจากนั้นจะกระตุ้นด้วยเครื่องกระตุ้นไฟฟ้า โดยใช้เวลากระตุ้นนานครั้งละ 20 – 30 นาที และทำการรักษาต่อเนื่อง ติดต่อกันสัปดาห์ละ 1 – 2 ครั้ง รวม 10 ครั้งเป็นหนึ่งชุดของการรักษา หลังจากนั้นอาจกระตุ้นเสริมประมาณปีละ 1-2 ชุด ทั้งนี้แล้วแต่สภาพของแต่ละคน
ผู้ที่มาฝังเข็มเสริมสุขภาพ มักจะรู้สึก"สมองโล่งขึ้น" "เบาขึ้น ไม่หนัก" การนอนหลับดีขึ้น ควบคุมอารมณ์ต่างๆ เช่น เครียด ซึมเศร้า ได้ดีขึ้น อาการอ่อนล้าและปวดเมื่อยตามตัวลดลง การขับถ่ายปัสสาวะคล่องขึ้น สมรรถภาพทางเพศดีขึ้น บางรายพบว่าหลังจากทำฝังเข็มไปแล้วตัวเองไม่ค่อยได้เจ็บป่วย การเข้ารักษาในโรงพยาบาลลดน้อยลง เป็นต้น